શું તમે ગુજરાત ગૌણ સેવા પસંદગી મંડળ (GSSSB) દ્વારા આયોજિત સિનિયર વૈજ્ઞાનિક મદદનીશ (વર્ગ-૩) ની પ્રતિષ્ઠિત પરીક્ષા પાસ કરવાનું સ્વપ્ન જોઈ રહ્યા છો? જો હા, તો તમારી શોધ અહીં પૂર્ણ થાય છે. GSSSB Senior Scientific Assistant syllabus PDF in Gujarati 2025 એ તમારી તૈયારીનો પાયાનો પથ્થર છે. જાહેરાત ક્રમાંક. ૩૦૦/૨૦૨૫૨૬ હેઠળની આ સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષામાં સફળતા મેળવવા માટે, તેના અભ્યાસક્રમને ઊંડાણપૂર્વક સમજવો અત્યંત આવશ્યક છે.
આ લેખમાં, અમે તમને GSSSB સિનિયર વૈજ્ઞાનિક મદદનીશ (SSA) ના સંપૂર્ણ અભ્યાસક્રમનું ગુજરાતીમાં વિગતવાર વિશ્લેષણ પ્રદાન કરીશું. અમે દરેક વિષય અને પેટા-વિષયને સરળ ભાષામાં સમજાવીશું, જેથી તમે તમારી તૈયારી માટે એક મજબૂત અને સ્પષ્ટ રણનીતિ બનાવી શકો. એટલું જ નહીં, અમે તમને આ દરેક વિષય માટે ઉચ્ચ-ગુણવત્તાવાળી, ટોપિક-વાઇઝ નોટ્સ કેવી રીતે મફતમાં મેળવવી તે પણ જણાવીશું.
ગુજરાતી અભ્યાસક્રમનું મહત્વ: શા માટે તે જરૂરી છે?
GSSSB દ્વારા અંગ્રેજી અને ગુજરાતી બંને ભાષામાં અભ્યાસક્રમ બહાર પાડવામાં આવ્યો છે. પરંતુ, ગુજરાતના ઉમેદવારો માટે, ગુજરાતી અભ્યાસક્રમને સમજવો વિશેષ મહત્વ ધરાવે છે. ઘણા ટેકનિકલ અને કાયદાકીય શબ્દોનો સાચો અર્થ અને સંદર્ભ ગુજરાતીમાં સમજવાથી વિષય પરની પકડ મજબૂત બને છે. પરીક્ષામાં પ્રશ્નો બંને ભાષામાં હોવાથી, ગુજરાતી અભ્યાસક્રમની સ્પષ્ટ સમજ તમને પ્રશ્નોનું સાચું અર્થઘટન કરવામાં મદદ કરશે.
GSSSB સિનિયર વૈજ્ઞાનિક મદદનીશ પરીક્ષા પેટર્ન 2025
અભ્યાસક્રમમાં ઊંડા ઉતરતા પહેલાં, ચાલો પરીક્ષાની રચના (Exam Pattern) પર એક નજર નાખીએ. આ પરીક્ષા કોમ્પ્યુટર બેઝ્ડ રિક્રુટમેન્ટ ટેસ્ટ (MCQ-CBRT) પદ્ધતિથી લેવામાં આવશે.
| ભાગ | વિષય | પ્રશ્નોની સંખ્યા | કુલ ગુણ |
| ભાગ-અ (Part-A) | જનરલ એપ્ટિટ्यूड | 60 | 60 |
| ભાગ-બ (Part-B) | સામાન્ય જ્ઞાન અને ટેકનિકલ લાયકાત | 150 | 150 |
| કુલ | 210 | 210 |
આ માળખું સ્પષ્ટપણે દર્શાવે છે કે ટેકનિકલ વિષયોનું વેઇટેજ ઘણું વધારે છે, પરંતુ ભાગ-અ માં સારો સ્કોર કરવો મેરિટમાં સ્થાન મેળવવા માટે નિર્ણાયક સાબિત થઈ શકે છે.
ભાગ-અ (Part-A): સંપૂર્ણ અભ્યાસક્રમનું વિશ્લેષણ (60 ગુણ)
આ ભાગ તમારી તાર્કિક અને ગાણિતિક ક્ષમતાઓનું મૂલ્યાંકન કરે છે. આ વિભાગમાં નિપુણતા મેળવવા માટે નિયમિત પ્રેક્ટિસ ખૂબ જ જરૂરી છે.
(૧) તાર્કિક કસોટીઓ તથા ડેટા ઇન્ટરપ્રિટેશન (30 પ્રશ્નો, 30 ગુણ)
આ વિભાગ તમારી લોજિકલ વિચારસરણી અને ડેટાને સમજવાની ક્ષમતાને ચકાસે છે.
- ઉંમર સંબંધિત પ્રશ્નો: વ્યક્તિઓની ઉંમર પર આધારિત કોયડાઓ ઉકેલવા.
- વેન આકૃતિઓ: જૂથો વચ્ચેના સંબંધોને આકૃતિઓ દ્વારા દર્શાવવા અને તેના પરથી તારણો કાઢવા.
- દ્રશ્ય આધારિત તાર્કિક પ્રશ્નો (Visual Reasoning): આકૃતિઓની શ્રેણીમાં પેટર્ન ઓળખવી.
- લોહીનાં સંબંધ વિષયક પ્રશ્નો: કૌટુંબિક સંબંધો પર આધારિત જટિલ કોયડાઓ.
- તાર્કિક અંકગણિત (Arithmetic Reasoning): તર્ક અને ગણિતનો સમન્વય ધરાવતા પ્રશ્નો.
- માહિતીનું અર્થઘટન (Data Interpretation): ચાર્ટ, આલેખ અને કોષ્ટક પરથી માહિતીનું વિશ્લેષણ કરી પ્રશ્નોના જવાબ આપવા. આમાં ગતિ અને ચોકસાઈ બંને મહત્વપૂર્ણ છે.
- માહિતીની પર્યાપ્તતા (Data Sufficiency): આપેલા પ્રશ્નનો જવાબ આપવા માટે કઈ માહિતી પૂરતી છે તે નક્કી કરવું.
આ તાર્કિક વિષયોને સરળ બનાવવા અને સેંકડો પ્રેક્ટિસ પ્રશ્નો મેળવવા માટે, અમે વિગતવાર નોટ્સ તૈયાર કરી છે. For get full topic wise notes – visit our telegram channel – https://t.me/techgpscmastery
(૨) ગાણિતિક કસોટીઓ (30 પ્રશ્નો, 30 ગુણ)
આ વિભાગમાં તમારી ગણતરી કરવાની ઝડપ અને ચોકસાઈ ચકાસવામાં આવશે.
- સંખ્યા પદ્ધતિ: સંખ્યાઓના પ્રકાર, વિભાજ્યતાના નિયમો, શેષ વગેરે.
- સાદું રૂપ અને બીજગણિત: BODMAS, અંદાજિત મૂલ્ય અને મૂળભૂત બીજગણિતના સૂત્રો.
- સમાંતર શ્રેણી અને સમગુણોત્તર શ્રેણી: શ્રેણી અને શ્રેઢીના સૂત્રો અને તેના ઉપયોગ.
- સરેરાશ: સરેરાશ અને ભારિત સરેરાશના દાખલા.
- ટકાવારી: ટકાવારીની ગણતરી અને તેના વ્યવહારુ ઉપયોગ.
- નફો-ખોટ: પડતર કિંમત, વેચાણ કિંમત, છાપેલી કિંમત અને વળતર પર આધારિત દાખલા.
- ગુણોત્તર અને પ્રમાણ: બે રાશિઓની સરખામણી અને મિશ્રણના દાખલા.
- ભાગીદારી: મૂડીરોકાણ અને સમયના આધારે નફાની વહેંચણી.
- સમય અને કાર્ય: વ્યક્તિઓની કાર્યક્ષમતા પર આધારિત પ્રશ્નો.
- સમય, ઝડપ અને અંતર: સાપેક્ષ ગતિ, ટ્રેન, અને હોડી-પ્રવાહ સંબંધિત પ્રશ્નો.
- કાર્ય, મહેનતાણું અને સાંકળનો નિયમ: કાર્યના આધારે મહેનતાણાની ગણતરી.
ગાણિતિક કસોટીઓ પડકારજનક હોઈ શકે છે, પરંતુ યોગ્ય સૂત્રો અને શોર્ટકટ ટ્રીક્સથી આ વિભાગ ઉચ્ચ સ્કોરિંગ બની શકે છે. દરેક સૂત્ર અને શોર્ટકટને આવરી લેતી અમારી વિગતવાર નોટ્સ માટે, For get full topic wise notes – visit our telegram channel – https://t.me/techgpscmastery
ભાગ-બ (Part-B): મેરિટ નક્કી કરનાર વિભાગ (150 ગુણ)
આ ભાગ પરીક્ષાનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ અને નિર્ણાયક હિસ્સો છે. આમાં મેળવેલા ગુણ તમારી પસંદગીની શક્યતા નક્કી કરશે. આ વિભાગમાં ટેકનિકલ વિષયોનું પ્રભુત્વ છે.
(૧) ભારતનું બંધારણ અને વર્તમાન પ્રવાહો (20 ગુણ)
- ભારતનું બંધારણ (10 ગુણ): આમુખ, મૂળભૂત હકો અને ફરજો, રાજ્યનીતિના માર્ગદર્શક સિદ્ધાંતો, રાષ્ટ્રપતિ અને રાજ્યપાલની સત્તાઓ, સંસદીય પ્રણાલી, બંધારણીય સુધારા, કટોકટી, કેન્દ્ર-રાજ્ય સંબંધો, ન્યાયતંત્ર અને બંધારણીય સંસ્થાઓ.
- વર્તમાન પ્રવાહો (10 ગુણ): રાજ્ય, રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય કક્ષાની મહત્વપૂર્ણ સાંપ્રત ઘટનાઓ.
(૨) ગુજરાતી અને અંગ્રેજી કોમ્પ્રિહેન્શન (10 ગુણ)
આ વિભાગ તમારી ભાષાકીય સમજ અને અર્થઘટન કૌશલ્યનું પરીક્ષણ કરશે. ફકરા પરથી પ્રશ્નોના જવાબ આપવાના રહેશે.
(૩) શૈક્ષણિક લાયકાતને સંબંધિત વિષય (120 ગુણ)
આ વિભાગ તમારા અભ્યાસક્રમનો આત્મા છે. આમાં પર્યાવરણ વિજ્ઞાન, રસાયણશાસ્ત્ર, કાયદા અને સંબંધિત ટેકનોલોજીનું ઊંડું જ્ઞાન જરૂરી છે.
H4: ગંદા પાણી, હવા અને ઘન કચરાનું પૃથ્થકકરણ (આશરે 50-55 ગુણ)
- ગંદા પાણીના નમૂના: નમૂનાનો પ્રકાર, માપ, ફ્રિક્વન્સી, અને જાળવણી.
- પાણી/ગંદા પાણીના પેરામીટર્સ: pH, એસિડિટી, આલ્કેલિનિટી, કઠિનતા (Hardness), ક્લોરાઇડ, COD, BOD, ઓગળેલો ઓક્સિજન, એમોનિકલ નાઇટ્રોજન, તેલ અને ગ્રીસ, સલ્ફેટ, ફિનોલ, હેવી મેટલ્સ, જંતુનાશકો, POPs (PCBs, Dioxin) વગેરેનું પૃથ્થકકરણ.
- હવાની ગુણવત્તા અને સ્ટેક ગેસ મોનિટરિંગ: પરિસરની હવામાં SPM, CO, NOx, SO2 અને અન્ય પ્રદુષકોનું માપન.
- જોખમી અને ઘન કચરાનું વિશ્લેષણ: લીચેટ (Leachate) તૈયારી, કેલોરિફિક વેલ્યૂ અને TOC (Total Organic Carbon) નું માપન.
- માઇક્રોબાયોલોજી: કોલિફોર્મ ગ્રૂપ માટે મલ્ટિપલ ટ્યૂબ ફર્મેન્ટેશન અને મેમ્બ્રેન ફિલ્ટર ટેકનીક.
- ટોક્સિસિટી ટેસ્ટ: માછલી માટે ઝેરીપણાનું પરીક્ષણ (Bioassay Test).
આ ટેકનિકલ પેરામીટર્સ અને તેમની પૃથ્થકકરણ પદ્ધતિઓ જટિલ હોઈ શકે છે. આ દરેક વિષય પર સરળ અને સચોટ નોટ્સ મેળવવા, For get full topic wise notes – visit our telegram channel – https://t.me/techgpscmastery
H4: પ્રયોગશાળાની કાર્યપદ્ધતિ, ગુણવત્તા નિયંત્રણ અને માન્યધોરણો (આશરે 15 ગુણ)
- સ્ટાન્ડર્ડાઈઝેશન અને કેલિબ્રેશન: માન્ય દ્રાવણ (Standard Solution) અને બફરની તૈયારી, અને સાધનોનું કેલિબ્રેશન.
- ગુણવત્તા નિયંત્રણ (QC/QA): પ્રયોગશાળા માટેની સારી પદ્ધતિઓ (GLP), પ્રયોગશાળાની માન્યતા (Accreditation), ખાસ કરીને NABL (National Accreditation Board for Testing and Calibration Laboratories) વિશેની જાણકારી.
- આંતરરાષ્ટ્રીય માન્યધોરણો (ISO Standards): ISO 14001 (પર્યાવરણ વ્યવસ્થાપન), ISO 45001 (વ્યાવસાયિક આરોગ્ય અને સલામતી), અને OHSAS 18001 ની સમજ.
H4: અત્યાધુનિક સાધનો અને રસાયણશાસ્ત્રના મૂળભૂત સિદ્ધાંતો (આશરે 17 ગુણ)
- પૃથ્થકરણીય સાધનો: સ્પેક્ટ્રોસ્કોપી (UV-Visible, IR), ક્રોમેટોગ્રાફી, સેન્ટ્રીફ્યુગેશન, pH મીટર વગેરેના સિદ્ધાંતો.
- અદ્યતન સાધનો: ICP-MS, GC, GCMS, LCMS, HPLC, AAS, XRD જેવા અત્યાધુનિક સાધનોના કાર્યકારી સિદ્ધાંતોની મૂળભૂત સમજ.
- રસાયણશાસ્ત્ર: ભૌતિક, કાર્બનિક, અકાર્બનિક, વિશ્લેષણાત્મક અને પર્યાવરણીય રસાયણશાસ્ત્ર તથા પર્યાવરણીય સૂક્ષ્મ-જીવવિજ્ઞાનના મૂળભૂત સિદ્ધાંતો.
H4: પર્યાવરણીય પ્રદૂષણ અને કાયદા (આશરે 33 ગુણ)
- પ્રદૂષણના મૂળભૂત સિદ્ધાંતો: જળ, વાયુ અને ભૂમિ પ્રદૂષણના સ્ત્રોત, અસરો અને નિયંત્રણના ઉપાયો.
- ગંદા પાણીની ટ્રીટમેન્ટ: પ્રાથમિક, દ્વિતીય અને તૃતીય ટ્રીટમેન્ટની પાયાની બાબતો.
- પર્યાવરણીય કાયદા (Environmental Legislations): આ વિભાગ અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે.
- જળ (પ્રદૂષણ નિવારણ અને નિયંત્રણ) અધિનિયમ, ૧૯૭૪
- વાયુ (પ્રદૂષણ નિવારણ અને નિયંત્રણ) અધિનિયમ, ૧૯૮૧
- પર્યાવરણ (સંરક્ષણ) અધિનિયમ, ૧૯૮૬
- EP Act, 1986 હેઠળના મહત્વપૂર્ણ નિયમો: જોખમી કચરો નિયમો, બાયોમેડિકલ વેસ્ટ નિયમો, ઘન કચરો નિયમો, પ્લાસ્ટિક વેસ્ટ નિયમો, ઇ-વેસ્ટ નિયમો, અને ધ્વનિ પ્રદૂષણ નિયમો.
- નેશનલ ગ્રીન ટ્રિબ્યુનલ એક્ટ, ૨૦૧૦
- પબ્લિક લાયબિલિટી ઈન્સ્યોરન્સ એક્ટ
આ કાયદાઓની જટિલ કલમો અને જોગવાઈઓ યાદ રાખવી મુશ્કેલ બની શકે છે. અમે આ દરેક કાયદાની સરળ સમજૂતી અને મહત્વપૂર્ણ મુદ્દાઓ સાથેની વિશેષ નોટ્સ તૈયાર કરી છે. આ કાયદાકીય વિષયોમાં મહારત હાંસલ કરવા, For get full topic wise notes – visit our telegram channel – https://t.me/techgpscmastery
H4: વૈશ્વિક પર્યાવરણીય સમસ્યાઓ અને વર્તમાન પ્રવાહો (બાકીના ગુણ)
- વૈશ્વિક સમસ્યાઓ: સસ્ટેનેબલ ડેવલપમેન્ટ, ક્લાઇમેટ ચેન્જ, ગ્લોબલ વોર્મિંગ, એસિડ રેઇન, ઓઝોન સ્તરનું ગાબડું, કાર્બન ફૂટપ્રિન્ટ અને ક્લીન ડેવલપમેન્ટ મિકેનિઝમ (CDM).
- વર્તમાન પ્રવાહો: ઉપરોક્ત તમામ ટેકનિકલ ક્ષેત્રોમાં તાજેતરની પ્રગતિ અને નવા ટ્રેન્ડ્સ.
GSSSB SSA અભ્યાસક્રમ PDF કેવી રીતે ડાઉનલોડ કરવી?
અધિકૃત અભ્યાસક્રમ PDF મેળવવા માટે, તમે નીચેના પગલાં અનુસરી શકો છો:
- ગુજરાત ગૌણ સેવા પસંદગી મંડળની સત્તાવાર વેબસાઇટ (gsssb.gujarat.gov.in) ની મુલાકાત લો.
- “જાહેરાત” અથવા “અભ્યાસક્રમ” વિભાગ પર જાઓ.
- જાહેરાત ક્રમાંક “૩૦૦/૨૦૨૫૨૬” અથવા “સિનિયર વૈજ્ઞાનિક મદદનીશ” શોધો.
- સંબંધિત લિંક પર ક્લિક કરીને અભ્યાસક્રમની PDF ફાઈલ ડાઉનલોડ કરો.
વૈકલ્પિક રીતે, અમે તમારા માટે આ સંપૂર્ણ અભ્યાસક્રમની વ્યવસ્થિત PDF ફાઈલ અને તેની સાથે વિષયવાર નોટ્સ અમારા ટેલિગ્રામ ચેનલ પર ઉપલબ્ધ કરાવી છે. For get full topic wise notes – visit our telegram channel – https://t.me/techgpscmastery
પરીક્ષાની તૈયારી માટેની સફળ વ્યૂહરચના (Preparation Strategy)
- ટેકનિકલ વિષયો પર વિશેષ ધ્યાન: કુલ 120 ગુણ સાથે, ભાગ-બ નો ટેકનિકલ વિભાગ તમારી સફળતાની ચાવી છે. તમારા અભ્યાસના સમયનો 60-70% હિસ્સો આ વિભાગને ફાળવો.
- સમયપત્રક બનાવો: દરેક વિષય માટે ચોક્કસ સમય ફાળવો. થિયરી અને પ્રેક્ટિકલ વિષયોનું મિશ્રણ કરો જેથી અભ્યાસ કંટાળાજનક ન બને.
- મૂળભૂત સિદ્ધાંતો મજબૂત કરો: સીધા અઘરા વિષયો પર જવાને બદલે, ગણિત, તર્ક અને વિજ્ઞાનના મૂળભૂત સિદ્ધાંતો સ્પષ્ટ કરો.
- નિયમિત પુનરાવર્તન: તમે જે પણ વાંચો તેનું નિયમિતપણે પુનરાવર્તન કરો. રિવિઝન માટે સંક્ષિપ્ત નોટ્સ બનાવો. અમારી રેડીમેડ નોટ્સ તમારા રિવિઝનનો સમય બચાવશે.
- મોક ટેસ્ટ આપો: સમય-મર્યાદામાં રહીને નિયમિતપણે મોક ટેસ્ટ આપો. આનાથી તમને સમય વ્યવસ્થાપન કરવામાં અને તમારી નબળાઈઓ ઓળખવામાં મદદ મળશે.
તમારી સફળતાની સફર અહીંથી શરૂ થાય છે
GSSSB સિનિયર વૈજ્ઞાનિક મદદનીશની પરીક્ષા પાસ કરવી એ એક લાંબી પણ શક્ય યાત્રા છે. અભ્યાસક્રમની સ્પષ્ટ સમજ, સમર્પિત પ્રયાસ અને યોગ્ય અભ્યાસ સામગ્રી સાથે, તમે ચોક્કસપણે તમારા લક્ષ્યને પ્રાપ્ત કરી શકો છો. આ લેખ તમને માર્ગદર્શન આપવા માટેનો પ્રથમ પગથિયું છે.
અમે તમારી આ સફરમાં મદદ કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છીએ. તેથી જ અમે આ સંપૂર્ણ અભ્યાસક્રમના દરેક વિષય માટે શ્રેષ્ઠ અને સમજવામાં સરળ નોટ્સ તૈયાર કરી છે, જે તમને બીજે ક્યાંય નહીં મળે. તમારી તૈયારીને આગલા સ્તર પર લઈ જવા અને સફળતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે, આજે જ અમારી સાથે જોડાઓ.
તમામ વિષયોની ઉચ્ચ-ગુણવત્તાવાળી અને સંપૂર્ણપણે મફત નોટ્સ મેળવવા માટે, રાહ ન જુઓ. For get full topic wise notes – visit our telegram channel – https://t.me/techgpscmastery